رفتارهای فرا اجتماعی

رفتارهای فرا اجتماعی چیست؟

رفتارهای فرا اجتماعی رفتارهایی هستند که کمک‌رسانی و همکاری را دربرمی گیرند. این موضوع که چرا مردم به دیگران کمک می‌کنند و چرا گاهی اوقات از کمک کردن یا همکاری با دیگران سرباز می‌زنند همواره مورد توجه روانشناسان بخصوص روانشناسان اجتماعی بوده است.

پژوهش‌ها در زمینه رفتارهای فرا اجتماعی با قتل زن جوانی به نام کیتی جنوویز آغاز شد. هنگامی که فاش شد که همسایه‌ها شاهد قتل او بوده‌اند امّا به پلیس تلفن نکرده‌اند، این مسأله توجه عمومی را برانگیخت. پژوهش‌هایی که با الهام از این واقعه صورت گرفته است اطلاعات زیادی درباره رفتار فرااجتماعی و این که چگونه و چرا مردم به دیگران کمک می‌کنند و گاهی از این کار سرباز می‌زنند، در اختیار گذاشته است.

رفتار فرا اجتماعی کمک کردن یا کمک نکردن شامل 5 گام است:

1- توجه کردن یا نکردن به اینکه اتفاقی غیر عادی در حال رخ دادن است.

2- درست تفسیر کردن یک رویداد به عنوان موقعیت اضطراری. گاهی در رویدادی ممکن است غفلت جمعی اتفاق بیافتد، یعنی چون هیچ یک از ناظران از آنچه در حال رخ دادن است مطمئن نیستند، هر کدام به دیگری متکی شده و ممکن است هیچ کس کمک نکند. پس هرچه تعداد ناظران یک موقعیت اضطراری بیشتر باشد، احتمال کمک رسانی کمتر می شود یا به تاخیر می افتد(اثر ناظر).

3- تصمیم به اینکه کمک رساندن وظیفه و مسئولیت شماست یا نه.

4- تصمیم به اینکه شما دارای دانش یا مهارت های لازم برای اقدام هستید یا نه.

5- تصمیم گیری نهایی برای کمک رسانی. مردم در این مرحله متوسل به نوعی جبر شناختی می شوند، یعنی جنبه های مثبت و منفی کمک کردن را سبک و سنگین می کنند.

عوامل موثر بر افزایش یا کاهش رفتارهای فرااجتماعی:

ویژگی ها و خصوصیات قربانی یا کسی که نیاز به کمک دارد از مهم ترین عواملی است که بر افزایش یا کاهش رفتارهای فرااجتماعی تاثیر می گذارند. برخی دیگر از این عوامل عبارتند از:

میزان جذابیت قربانی
قرار گرفتن در معرض الگوهای جامعه پسند

رفتارها و الگوهای جامعه پسند به ویژگی های دیگری چون احساس خوشبختی، انگیزش پیشرفت، اجتماعی بودن و یک حالت خلقی که به طور مداوم مثبت باشد، ربط دارند و در بین کسانی که پیوسته پرخاشگر هستند و افراد بی اعتماد، کمیاب است.

عوامل گرایشی به رفتار و الگوهای جامعه پسند عبارتند از:

هم حسی
باور به یک جهان عادل
مسئولیت اجتماعی
مکان کنترل درونی که رفتار ما به نتیجه کارمان مربوط است
خود محوری کم

کمک رسانی به کسانی که دوستشان دارید
حالت هیجانی شخص

افراد وقتی دچار هیجان مثبت می شوند، بیشتر به کمک دارند، اما تحت شرایطی معین، خلق خوش ممکن است احتمال دادن پاسخ جامعه پسند را کاهش دهد. ناظری که در یک حالت خلقی بسیار مثبت قرار دارد و با یک موقعیت اضطراری مبهم روبرو می شود، ممکن است موقعیت را غیر اضطراری تعبیر کند.

در برخی موارد وقتی افراد دارای هیجان منفی هستند، کمتر تمایل به کمک دارند، اما در بعضی شرایط این حالت مانند خلق مثبت تغییر می کند. برای مثال اگر کمک کردن خلق بهتری در شما ایجاد کند، ممکن است دست به رفتار جامعه پسند بزنید. یک هیجان منفی اگر خیلی شدید نباشد، بیشتر اوقات اثر مثبتی بر رفتار جامعه پسند دارد.