عملکرد تحصیلی کودکان بیش فعال

اختلال کاستی توجه و بیش فعالی از اختلال های رایج در دانش آموزان ابتدایی است، به طوری که 19 تا 20 درصد از این کودکان، نشانه های ناتوانی یادگیری را به ویژه در حیطه های خواندن، ریاضی و هجی کردن به طور همبودی نیز نشان می دهند.

معرفی ADHD:

مشخصۀ اصلی اختلال کاستی توجه و بیش فعالی، وجود الگوی پایدار و مستمر کاستی توجه، بیش فعالی و تکانش وری است که سبب اختلال در عملکرد تحصیلی فرد می شود. کاستی توجه در این اختلال با رفتارهایی، مانند ناتمام رها کردن کارها، نداشتن پشتکار و مشکل در حفظ توجه همراه است که ناشی از نافرمانی یا عدم درک مطلب نیست. بیش فعالی، به افزایش فعالیت های حرکتی در مواقع نامناسب، وول خوردن زیاد، بازی با انگشتان یا زیاده گویی اشاره دارد. تکانشی عمل کردن نیز به معنای اعمال شتاب زده و عجولانه ای است که بدون هرگونه تفکر صورت مگیرد و متواند سبب آسیب به فرد شود. همچنین از ویژگی های تشخیصی این اختلال، نمود آن در بیش از یک موقعیت و مکان است.

امروزه این اختلال به دلایل گوناگونی مورد توجه روانشناسان و مشاوران واقع شده است، ازجمله این که این اختلال اولین یا دومین اختلال شایع در دوران کودکی و نوجوانی است که بر عملکرد تحصیلی، شناختی، اجتماعی، هیجانی و خانوادگی فرد مبتلا به این اختالل و سپس در بزرگسالی بر عملکرد شغلی و زناشویی او تأثیر منفی می گذارد.

همچنین اختلال کاستی توجه و بیش فعالی با پیامدهای نامطلوبی، مانند اختلال در ارتباط دوستی و خانوادگی، کاهش مشارکت در فعالیهای عملکردی داخل و خارج مدرسه، سوء استعمال مواد، بزه و جرم، تأثیر بر سلامت روانی والدین و هزینه های خانوادگی و اجتماعی ارتباط دارد.

برآورد شده است که حدود سه تا هفت درصد کودکان در سنین مدرسه از این اختلال رنج می برند. این اختلال به طور معمول در سالهای اول دبستان، یعنی زمانی که سازش یافتگی در مدرسه مورد نیاز است، تشخیص داده می شود و بیشتر شایع است. دلیل این امر شاید این باشد که در مدرسه امکان مقایسۀ میان دانآموزان فراهم مشود.

نشانه های کودکان بیش فعال:

بازی با دست ها و یکجا ننشستن
ترک کلاس
دویدن و یا پریدن مدام
بازی کردن با سر و صدا
همیشه در حال حرکت بودن
صحبت کردن زیاد
عدم توجه به جزئیات
عدم اتمام کارها
قطع پی‌درپی مکالمه بزرگ‌ترها
بی‌صبری و بی‌تحملی شدید
عصبی و حساس بودن
برهم زدن بازی بقیه‌
انجام تکلیف‌های مدرسه بدون توجه و دقت
نداشتن مهارتهای لازم در برقراری ارتباط‌های اجتماعی با دیگران
گم‌کردن وسایل شخصی

یادگیری در کودکان بیش فعال:

اغلب کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی دارای ناتوانی های یادگیری هستند و از انجام تکالیف درسی به خصوص تکالیف پیچیده خودداری می کنند. این کودکان در حافظه کوتاه مدت و بلند مدت خود دچار مشکل هستند و نمی توانند مطالب را خوب پردازش کنند. اگر کودک دچار ناتوانی یادگیری است، احتمال دارد که دچار بیش فعالی تشخیص داده شود و برعکس.

یکی دیگر از اختلالات یادگیری که بیشتر با بیش فعالی همراه است، اختلال روخوانی است. ناتوانی های زبانی نیز خیلی با این اختلال همراه است و باعث مشکلات تحصیلی می گردند. البته مشکلات تحصیلی در کودکان مبتلا به نوع ترکیبی بیش فعالی بیش از انواع دیگر است.

نتایج نشان می دهند بسیاری از کودکان که مشکل توجه دارند در کلاس اول مهارت های اساسی روخوانی را کسب نمی کنند و به همین دلیل از همسالان خود عقب می افتند، در نهایت نیز پیشرفت تحصیلی آن ها به تدریج افت می کند. این نکته بیشتر در مورد آن گروه از کودکان بی توجه صادق است که در کلاس اول، اشکال آشکاری در روخوانی ندارند.

این کودکان مشکل یادگیری ندارند، ولی بدون اجرای مداخلات لازم، عدم توجه آنان باعث خواهد شد دچار عقب ماندگی تحصیلی شدید و بعدها مشمول تشخیص ناتوانی یادگیری شوند. بنابراین نه تنها باید کودکان دچار مشکلات بیش فعالی را شناسایی کنیم بلکه باید در زمینه های مختلف یادگیری، به آن ها آموزش های مفید و مخصوص ارائه نماییم تا بتوانند نتایج بهتری در تحصیل کسب کنند.

عملکرد تحصیلی کودکان بیش فعال:

عملکرد تحصیلی شامل حضور درکلاس درس و انجام تکالیف نوشتنی یا خواندنی است.

مهار گسیختگی و حالت تکانشی کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی، رفتارهای ضد اجتماعی را در آنها دامن می زند. در حالی که اشکال در توجه و تمرکز در برخی از آنها منجر به اختلالات یادگیري می شود. در مدرسه به دستورالعمل هایی که برای تکلیف ارائه می شود توجه ندارند یا شاید به قدر کافی تمرکز ندارند . غالباً دچار مشکلات عاطفی هستند که به دلیل آن ناکامی ها و عدم موفقیتشان در مدرسه و ارتباط با همسالان و خانواده شان می باشد. عدم آگاهی والدین و مربیان باعث شده است که آنان بر فرستادن کودکان مبتلا به بیش فعالی به مدارس استثنایی اصرار ورزند بطوریکه حتی در بعضی موارد این کودکان به خطا به مدارس استثنایی فرستاده شده اند و به علت هوش بهرشان نسبت به کودکان عقب مانده ذهنی دچار مشکلات سازشی و تطابقی گردیده اند .